Wat is HSCT ?
Op internet is best veel te vinden over Hematopoietische stamceltransplantatie, ik zal proberen hier uit te leggen wat HSCT inhoud.
HSCT staat voor hematopoietische stamceltherapie. Bij deze behandeling worden autologe stamcellen gebruikt die aanwezig zijn in het beenmerg en in het bloed, zogenaamde hematopoietische cellen. Autoloog betekent dat de stamcellen van de persoon zelf worden gebruikt autoloog betekend "van zichzelf".
Bij een allogeen stamceltransplantatie krijgt de patiënt stamcellen van een geschikte donor. Allogeen betekent: ‘van een ander’. Bij voorkeur is de donor een verwante donor, dus een broer of zus. Is er geen verwante donor beschikbaar, dan kunnen ook stamcellen van een niet-verwante donor worden gebruikt. Of stamcellen uit navelstrengbloed.
Voor een autologe stamceltransplantatie zijn 2 manieren van voorbehandeling mogelijk:
Myeloablatieve voorbehandeling: doodt alle stamcellen in het beenmerg (myelo = beenmerg, ablatie = wegnemen). De voorbehandeling met chemotherapie in hoge dosering en/of radiotherapie heeft tot doel de resterende kankercellen zoveel mogelijk te vernietigen. En het eigen afweersysteem uit te schakelen en de kans op afstoting van het (donor)beenmerg zo klein mogelijk te maken.
Niet-myeloablatieve voorbehandeling: doodt een deel van de stamcellen in het beenmerg. De voorbehandeling met chemotherapie en/of radiotherapie schakelt het eigen afweersysteem uit. Hierdoor wordt de kans op afstoting van het (donor)beenmerg zo klein mogelijk gemaakt.
Mobilisatie van stamcellen
De mobilisatiekuur bestaat uit chemotherapie gevolgd door injecties met een groeifactor gedurende enkele dagen. Die groeifactor versterkt het effect van de mobilisatiekuur. En zorgt ervoor dat er veel meer stamcellen in het bloed verschijnen.
Als uit meting blijkt dat er voldoende beenmergstamcellen in het bloed zitten, worden de stamcellen uit het bloed gefilterd. Dit heet stamcelaferese. De geoogste cellen worden direct ingevroren.
Conditioneringskuur
Na de mobilisatiekuur krijgt u de autologe stamceltransplantatie. U wordt hiervoor voor opgenomen. Hierbij krijgt u een intensieve behandeling. Deze bestaat uit een hoge dosis chemotherapie eventueel in combinatie met totale lichaamsbestraling. Deze kuur heet de conditioneringskuur. Het doel van deze behandeling is om resterende kankercellen te doden. De behandeling is zo intensief dat een groot deel van het normale beenmerg wordt vernietigd. Dit heet myeloablatief. Myelo betekent beenmerg. Ablatie betekent wegnemen.
Toediening stamcellen
Na de voorbehandeling krijgt u uw stamcellen terug via een infuus. De stamcellen moeten zorgen voor aanmaak van nieuwe beenmerg en bloedcellen. De stamcellen vinden hun weg vanuit uw bloed terug naar het beenmerg. Ze groeien in 2 tot 3 weken uit tot volwaardige bloedcellen.
Tussen de mobilisatie van stamcellen en de stamceltransplantatie zitten meestal enkele weken.
Het doel van HSCT is het afweersysteem “resetten” zodat ontstekingscellen niet langer de myeline
in de hersenen en het beenmerg aanvallen, zoals het geval is bij mensen met een actieve vorm van MS. Stamcellen zijn erg belangrijk voor het repareren van schade in het menselijk lichaam. Vanuit stamcellen kunnen verschillende andere soorten cellen ontstaan. In dit geval worden stamcellen uit het bloed gebruikt, deze kunnen verschillende type ontstekingscellen vormen en daarmee het afweersysteem opnieuw opbouwen. Dit type stamcel kan echter geen organen of weefsels herstellen. HSCT kan daarom echte zenuwschade niet herstellen.
In het kort bestaat de behandeling met HSCT uit drie stappen. Als eerste worden stamcellen uit het bloed of beenmerg van de patiënt gehaald en tijdelijk ingevroren. Ten tweede krijgt de patiënt chemotherapie en antilichamen toegediend waarmee het afweersysteem wordt uitgeschakeld.
Tot slot krijgt de patiënt zijn eigen stamcellen terug via een infuus, hiermee wordt het afweersysteem weer opgebouwd.
Hierop volgt een langdurig herstelproces
Op het moment dat je uit het ziekenhuis wordt ontslagen, is je conditie en afweersysteem nog niet (helemaal) hersteld. Gemiddeld duurt dit na een autologe transplantatie een half jaar.
Maar dit is een richtlijn want het is per persoon verschillend.
Daarom krijg je gedurende dit half jaar te maken krijgen met beperkingen in het dagelijks leven.
Het herstel vraagt tijd en hardnekkige problemen als:
- vermoeidheid
- verminderde concentratie
- terugkerende infecties
Controles na de stamceltransplantatie
Door chemotherapie werkt je beenmerg tijdelijk minder goed. Hierdoor maakt het beenmerg minder nieuwe bloedcellen aan. Daarom houdt de arts je na de transplantatie goed in de gaten en krijgt je mogelijk ondersteunende behandelingen. De eerste tijd na ontslag komt je regelmatig op de polikliniek.
Bloedtransfusies
Tijdens de controles wordt bloed afgenomen. Als het aantal bloedcellen in het bloed te laag is, kan het zijn dat je transfusies nodig hebt van rode bloedcellen of bloedplaatjes.
Maak jouw eigen website met JouwWeb